Knelpunten en mogelijkheden verduurzaming monumenten
Het is De week van Het Duurzaam Erfgoed. Speciaal voor deze week bekijkt de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed wat gemeenten aangeven zelf te zien wat nodig is om duurzaamheid van monumenten verder te bevorderen.
Helft van de gemeenten geeft voorlichting verduurzaming van monumenten
De Inspectie heeft in 2020 alle gemeenten gevraagd wat zij aan mogelijkheden zien om monumenten te verduurzamen. Uit deze monitor blijkt dat de helft van de gemeenten voorlichting geeft aan monumenteneigenaren over verduurzaming van monumenten.
Knelpunten
Vrijwel alle gemeenten zien knelpunten bij deze verduurzaming van monumenten. Opvallend genoeg zit dit hem vaak niet in de wet- en regelgeving maar meer in de uitvoering daarvan.
- De mogelijke aantasting van monumentale waarden wordt als belangrijkste knelpunt ervaren.
- Daarnaast wordt ook onvoldoende kennis en gebrek aan financiële middelen bij de monumenteigenaren genoemd als belangrijk knelpunt.
- Ook blijkt dat beleid, gebrek aan financiële middelen en kennis bij de gemeenten ontbreekt.
Knelpunten verduurzaming volgens gemeenten
| Gemeenten | % gemeenten dat een knelpunt ziet mbt |
|---|---|
| aantasting van de monumentale waarden | 65% |
| bestaande wet- en regelgeving | 16% |
| gebrek aan kennis bij de eigenaar | 62% |
| gebrek aan kennis bij adviseurs of uitvoerenden | 35% |
| gebrek aan kennis bij gemeente | 33% |
| geen beleid bij gemeente | 40% |
| gebrek aan financiële middelen bij eigenaar | 48% |
| gebrek aan financiële middelen bij gemeente | 44% |
| anders | 7% |
Mogelijkheden inzetten van middelen
Steeds meer gemeenten bieden actief voorlichting aan voor eigenaren van monumenten. En zien meer mogelijkheden om duurzaamheid te bevorderen.
- Gemeenten zien liever niet dat monumenteneigenaren ondoordacht duurzaamheidsmaatregelen nemen omdat dit de monumentale waarden kan aantasten. Door meer voorlichting te geven vanuit de overheid kan dit voorkomen worden. Dit kan in de vorm van brochures, via de gemeentelijke website en een energieadviesloket.
- Meer dan tweederde van de gemeenten vindt het daarnaast belangrijk dat er extra hulp komt van de overheid aan eigenaren van monumenten. Gedacht kan worden aan gratis energiescans, subsidieverlening of het geven van verduurzamingsadviezen.
- Tenslotte ziet een grote groep gemeenten graag dat er een collectieve aanpak komt voor de besparing en opwekking van energie voor monumenten.
Beste middelen voor verduurzaming monumenten volgens gemeenten
| Gemeenten | % gemeenten dat genoemde middelen als beste ervaart |
|---|---|
| aanpassen dan wel verplicht stellen van energielabel | 7% |
| betere informatievoorziening van de overheid | 48% |
| extra hulp van de overheid aan monumenteneigenaren | 72% |
| collectieve aanpak energiebesparing of energieopwekking | 44% |
| uitgaan van gemiddelden i.p.v. harde grenzen | 16% |
| anders | 10% |
| weet niet | 15% |
Meer weten over gemeenten en duurzaamheid
In de De Staat van Overheidsinformatie en Erfgoed blikte de inspectie al eerder terug op de knelpunten en de mogelijkheden bij het verduurzamen van monumenten. Hieruit blijkt dat het beeld dat gemeenten hebben over verduurzaming van monumenten niet wezenlijk veranderd is.
De Inspectie publiceert binnenkort de antwoorden van alle gemeenten op de vragen uit de monitor 2019-2020 via haar website. Daarin onder andere informatie over klimaatstresstesten, duurzaamheidsbeleid en het verstrekken van subsidies per gemeente.