Ga direct naar inhoud

Invoer van cultuurgoederen

Invoer van cultuurgoederen

Met ingang van 28 juni 2025 zijn er strengere regels voor de invoer van cultuurgoederen in de Europese Unie. Deze maatregelen zijn neergelegd in een verordening. Op deze pagina wordt de verordening op hoofdlijnen toegelicht.

Een nieuwe regeling kan ook vragen oproepen, om die reden volgt hier binnenkort een overzicht met veel voorkomende vragen. En wordt deze pagina aangevuld met actuele informatie.

Hoofdlijnen Verordening (EU) 2019/880

Met ingang van 28 juni 2025 zijn er strengere regels voor de invoer van cultuurgoederen in de Europese Unie. Deze maatregelen zijn neergelegd in Verordening (EU) 2019/880. De maatregelen moeten ervoor zorgen dat alleen cultuurgoederen worden ingevoerd die rechtmatig uit het land van oorsprong werden uitgevoerd. Op die manier moet de Verordening bijdragen aan de bescherming van het culturele erfgoed van landen buiten de Europese Unie en illegale handel in cultuurgoederen tegengaan.

Het belangrijkste element in de Verordening is de verscherpte controle op de invoer van cultuurgoederen die niet in het douanegebied van de Europese Unie werden vervaardigd of ontdekt door middel van:

  • Invoervergunning voor archeologische voorwerpen en delen van monumenten;
  • Importeursverklaring voor andere categorieën cultuurgoederen.

De Douane controleert of de invoer volgens de juiste regels verloopt. Als meer onderzoek nodig is, schakelt de Douane de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed in.

Invoervergunning

Met ingang van 28 juni 2025 is een vergunning vereist voor de legale invoer in de Europese Unie van:

  • Archeologische voorwerpen of delen van monumenten vervaardigd of ontdekt buiten de Europese Unie;
  • Ouder dan 250 jaar;
  • Ongeacht de waarde.

Bij de aanvraag van een invoervergunning verstrekt de aanvrager de benodigde documentatie om aan te tonen dat het cultuurgoed legaal uit het betrokken land werd uitgevoerd. De vergunningaanvraag moet digitaal worden ingediend.Hiervoor is het nodig om een  ID-account aan te maken via de Europese Commissie (Traces). Daarnaast is er voor de invoeraangifte voor cultuurgoederen een bescheidcode van de Douane vereist. Welke bescheidcode(s) dit zijn, en wanneer deze moet(en) worden toegepast, wordt op een later moment gecommuniceerd door de Douane.

Importeursverklaring

Met ingang van 28 juni 2025 is het indienen van een verklaring verplicht bij de invoer in de Europese Unie van:

  • (natuur-)historische, antieke of volkenkundige voorwerpen; kunstvoorwerpen zoals schilderijen, tekeningen, beelden en prenten; manuscripten; boeken; (post-)zegels; archiefmateriaal; meubelen; muziekinstrumenten, vervaardigd of ontdekt buiten de Europese Unie;
  • Ouder dan 200 jaar;
  • €18.000 of meer per stuk.

Door middel van de importeursverklaring verklaart de importeur dat het cultuurgoed legaal uit het betrokken land werd uitgevoerd en dat diegene de benodigde documentatie in bezit heeft om dat aan te tonen. De importeursverklaring moet digitaal worden ingediend. Hiervoor is het nodig om een  ID-account aan te maken via de Europese Commissie (Traces).

Benodigde documentatie

De aanvrager van een invoervergunning of de indiener van een importeursverklaring moet in bezit zijn van bewijsstukken die aantonen dat het cultuurgoed legaal werd uitgevoerd:

  • Uitvoervergunning van het land waar de cultuurgoederen zijn vervaardigd of ontdekt. Hoofdregel is dat de aanvrager van een invoervergunning of de indiener van een importeursverklaring kan aantonen dat het betrokken cultuurgoed rechtmatig uit dat land werd uitgevoerd. Als het land van oorsprong ten tijde van de uitvoer een systeem van uitvoervergunningen in gebruik heeft, moet een uitvoervergunning uit dat land kunnen worden overlegd.

In twee gevallen kan van de hoofdregel worden afgeweken:

  • Het land waar de cultuurgoederen zijn vervaardigd of ontdekt kan niet worden vastgesteld;
  • De cultuurgoederen zijn al voor 24 april 1972 buiten het land van oorsprong gebracht.

In deze twee gevallen moet in plaats van de legale uitvoer uit het land van oorsprong de legale uitvoer worden aangetoond uit het laatste land waar de cultuurgoederen zich langer dan vijf jaar hebben bevonden.

Wetgeving

De integtrale tekst van de Verordening en de Uitvoeringsverordening is te lezen op de website van de Europese Commissie:

Meer informatie

Meer informatie over de EU-invoerregeling leest u op de website van de Europese Commissie inclusief de in het Engels veelgestelde vragen (Frequently Asked Questions):

Op de pagina van de Rijksoverheid en de Douane staat ook meer informatie over de invoer van cultuurgoederen. Daarnaast werken de Douane, het Ministerie van OCW en de Inspectie aan een Nederlandstalige versie met vragen en antwoorden. Deze worden binnenkort op deze website gepubliceerd.