Duurzame digitale toegankelijkheid rijkscollectie
Op dit moment zijn veruit de meeste museale collectiebeheerders in staat ook in het digitale domein adequaat beheer te voeren. De Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed publiceert een verkenning naar het museale beheer van digitale cultuurgoederen en digitale collectiegerelateerde informatie.
Tegelijkertijd verlopen de ontwikkelingen op het gebied van digitalisering nog steeds in hoog tempo. Daardoor neemt niet alleen de hoeveelheid te beheren informatie toe. Ook bestaat het risico dat informatiebronnen snel verouderd raken en ontoegankelijk worden. Een zorgpunt dat uit de verkenning naar voren kwam is dan ook dat de beleidsontwikkeling rond de digitale transitie in veel instellingen niet gelijk opgaat met de inzet van digitale middelen in de praktijk.
Museale collectiebeheerders
Het aantal digitaal vervaardigde objecten in de rijkscollectie is nu nog beperkt en neemt langzamerhand toe. De meeste museale collectiebeheerders hebben inmiddels wel digitaal vervaardigde objecten in beheer. Vaak gaat het daarbij nog om een of slechts enkele objecten. Slechts een klein aantal instellingen beheert op dit moment grotere digitale collecties.
Vrijwel alle museale beheerders beheren inmiddels wel aanzienlijke hoeveelheden digitale informatie, waaronder registratiegegevens en digitale collectiegerelateerde documentatie. Daarnaast maken alle museale beheerders wel werk van het digitaliseren van fysieke collectieonderdelen. Zij stellen gegevens langs digitale weg actief beschikbaar aan zowel het brede publiek als bijzondere doelgroepen.
Risico's
In sommige gevallen tekenen zich op de wat langere termijn enkele risico’s af. Die hebben betrekking op het gebruik van duurzame informatiedragers, het actueel houden van registratiesoftware en de gestructureerde opslag van digitale informatie.
Daarnaast kwam uit de verkenning naar voren dat minder dan de helft van de instellingen beschikt over een vastgestelde, overkoepelende strategie voor het verzamelen, verwerken en duurzaam toegankelijk houden van digitale informatie. Vooral enkele kleinere instellingen ervaren een gebrek aan kennis of middelen voor het voeren van een effectief beleid rond de digitale transitie. Gezien de snelheid van ontwikkeling in het digitale domein en de kwetsbaarheid van digitale informatie is het van belang dat museale beheerders beschikken over een langetermijnstrategie om digitale objecten en digitale informatie toegankelijk te houden.
Reactie staatssecretaris Cultuur
De staatssecretaris van Cultuur heeft het rapport met haar reactie aangeboden aan de Tweede Kamer. In haar reactie op het rapport onderschrijft de staatssecretaris het belang van de duurzame toegankelijkheid van digitaal erfgoed. Zij herkent het beeld dat de Erfgoedwet geen bijzondere voorschriften bevat voor het beheer van digitale collecties en collectiegerelateerde informatie. Omdat heldere normen instellingen richting kunnen geven bij het uitvoeren van hun wettelijke taken gaat zij dit betrekken bij de evaluatie van de Erfgoedwet. Ook geeft zij aan het beleid voort te zetten door onder meer te blijven investeren in netwerken en ondersteunende organisaties.